İnternet dünyasında bir alan adının (domain) kime ait olduğunu, ne zaman kaydedildiğini ve hangi sunucular üzerinden çalıştığını öğrenmek için kullanılan sistemlerden biri Whois sorgulama sistemidir. Bu makalede, Whois nedir, nasıl çalışır ve hangi alanlarda kullanılır? gibi sorulara detaylı yanıtlar vereceğiz.
Whois Nedir?
Whois, bir alan adı veya IP adresinin sahibini, kayıt tarihini ve diğer önemli bilgileri görüntüleyen bir sorgulama sistemidir. Bu sistem sayesinde, bir web sitesinin:
✅ Kime ait olduğunu
✅ Hangi firmadan kaydedildiğini
✅ Ne zaman alındığını ve süresinin ne zaman biteceğini
✅ Hangi sunucular üzerinden çalıştığını
öğrenebilirsiniz.
Whois bilgileri, internet kullanıcılarının ve güvenlik uzmanlarının şeffaflık ve doğruluk kontrolü yapmasına olanak tanır.
Whois Nasıl Çalışır?
Whois sorgulaması, ICANN (İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu) tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde çalışır. Bir alan adı kaydedildiğinde, bu bilgiler Whois veri tabanına işlenir ve kamuya açık hale gelir.
Whois Sorgulama Nasıl Yapılır?
Whois sorgulaması yapmak için şu yöntemleri kullanabilirsiniz:
🔹 Online Whois sorgulama siteleri:
🔹 Terminal veya Komut Satırı Kullanarak:
Windows: whois domainadi.com
Linux/Mac: whois domainadi.com
Whois Nerelerde Kullanılır?
1. Alan Adı Sahiplik Kontrolleri
Yeni bir alan adı almak istediğinizde, daha önce başkası tarafından kayıt edilip edilmediğini öğrenmek için Whois sorgusu yapabilirsiniz.
2. Siber Güvenlik ve Sahtekarlık Tespiti
Bir web sitesinin gerçek olup olmadığını ve dolandırıcılıkla bağlantısı olup olmadığını belirlemek için Whois verileri analiz edilir.
3. Hukuki ve Yasal İşlemler
Telif hakkı ihlali veya yasa dışı içerik barındıran siteler hakkında resmi işlemler başlatılırken Whois bilgileri kullanılır.
4. SEO ve Rakip Analizi
SEO uzmanları ve dijital pazarlamacılar, rakip sitelerin ne zaman kaydedildiğini, kim tarafından yönetildiğini ve hangi sunucularda barındırıldığını öğrenmek için Whois kullanabilir.
5. Sunucu Yönetimi ve IT Güvenliği
Sistem yöneticileri, şüpheli trafik veya siber saldırı durumlarında IP adresi Whois bilgilerini analiz ederek saldırının kaynağını tespit edebilirler.
Whois Gizleme (Whois Privacy) Nedir?
Whois bilgilerinin herkes tarafından görüntülenebilmesi bazı güvenlik ve gizlilik risklerine yol açabilir. Kişisel bilgilerinin korunmasını isteyen domain sahipleri, Whois gizleme hizmetlerinden faydalanabilir.
✅ Whois gizleme avantajları:
✔ Kişisel bilgilerin korunması
✔ Spam ve dolandırıcılık riskinin azaltılması
✔ Alan adı hırsızlığının önlenmesi
❌ Whois gizleme dezavantajları:
✖ Yasal işlemler için alan sahibi bilgilerine erişim zorlaşabilir
✖ Bazı ülkelerde Whois gizleme kullanımı kısıtlanabilir
